RESEARCH INTO JEWISH HERITAGE

Karta bivše Jugoslavije sa ucrtanim migracijama jevrejskog stanovništva i mestima njihovog življenja, počev od klasičnog rimskog perioda početkom n.e., do druge polovine 20. veka, odnosno perioda posle Drugog svetskog rata.

Simboli i figure u žutoj boji:

Romanioti, Jevreji koji su živeli rasuti po provincijama ogromnog Rimskog carstva, počeli su da se doseljavaju početkom n.e. Prema arheološkim nalazima, najstarija jevrejska naselja u ovom delu Balkana, osnovana su u Stobiju u Makedoniji, i duž jadranske obale.

Simboli i figure u beloj boji:

Aškenazi, Jevreji iz centralne i istočne Evrope, naseljavali su eks-jugoslovenska područja u dugom vremenskom periodu, od 12. do početka 20. veka. Mnoge grupe su migrirale iz ekonomskih razloga, ali još je više bilo onih koji su bežali od progona i pogroma kojima su bili izloženi, naročito u Poljskoj i Rusiji u 18. i 19. veku. Naseljavali su sve krajeve zapadnog Balkana, ali su se najviše koncentrisali na severu Srbije - u Vojvodini, kao i u Hrvatskoj i Sloveniji.

Simboli i figure u crvenoj boji:

Sefardi, Jevreji Pirinejskog poluostrva, ediktom kraljevskog para Izabele i Ferdinanda i pod uticajem inkvizicije, prognani su 1492. godine iz Španije i 1498. iz Portugalije. Rasuli su se po Evropi, severnoj Africi i Bliskom istoku. Veoma veliki broj sefarda je naselio Srbiju, Bosnu i Makedoniju, koje su tada bile u sastavu Turske carevine. Turski vladari su blagonaklono gledali na sefardske Jevreje, smatrajući ih dobrim trgovcima, zanatlijama, i civilizovanim pacifistima, koji samo mogu biti od koristi jednoj zemlji.

Do početka Drugog svetskog rata 1941. godine, u nekadašnjim jugoslovenskim zemljama je živelo oko 80 – 82 000.Od tog broja je u Srbiji bilo 35 – 37 000 Jevreja, podeljenih u sefardske (žuti okviri sa cifarskim podacima) i aškenaske opštine (braon okviri). Broj ortodoksnih Jevreja je bio zanemarljiv, svega nekoliko malih opština u Vojvodini (tamno-braon okviri).

  nazad