ova sinagoga je mini-kopija amsterdamske koja je u 17. veku postala model za celu sefardsko-portugalsku dijasporu na zapadu - isti interijer u malom je ponovljen i u sefardskoj sinagogi u Newportu, RI, USA
grad u kojem zivi 10 miljona ljudi, od kojih gotovo 200 do 300 tisuca su jevreji!
Zajednica koja se proteze iz Istocnih do Sjevero-zapadnih kvartova
Jevreji koji dolaze iz cijelog svijeta zajedno se mjesaju u jednom od mnogih shtetla (poput Golders Greena).
Dobrovoljne organizacije, financiske grupacije, sinagoge, kosher ducani, chabadi, jeshive, itd, rade posluju i stvaraju za poboljsavanje zajednice!
Prva zajednica u Britaniju je stigla gotovo 2000 godina prije sa Rimskim Carstvom. 1290 godine, jevreji su proterani i tek 1655 dobili opet pravo se nastanit na engleskom tlu. Tadasnja vlast pod vodstvom Cromwella je htijela pojacat trgovacke odnose sa Spanjolskom I njihovim kolonijama. U isto vrijeme Spanjolska pod vodstvom Kralice Izabelle je implementirala plan inkvizicije. Godinu kasnje prve sefardske izbjeglice pristigle su u London, nastanjujuci se izmedju danasnje granice centralnog i istocnog Londona. 1753 je bio pocetak demokratizacije kraljevine kad je upisan Jew Bill, davanjem prava Jevrejima u parlamentu. Efektivno to je znacilo davanje prava raditi u sudu, parlamentu, Bank of England i drugim drzavnim istitucijama.
1850ih pa sve do 1950e veliki broj Askenazija je poceo dolazit iz Centralne Evrope. Godine Drugog Svejetskog rata, pola Londona je bombardirano. Iza rata Jevrejska zajednica pod vodstvom Britanske drzave potaknula je projekt masovnog izgradjivanja domova, institucija, sinagoga itd. I za samo 15 godina, London se izgradio toliko da je cjena kuce pala 70%. U isto vrijeme (60ih) Jevrejska zajednica koja je ekskluzivno bila u Istocnim kvartovima, se pocela pomalo selit u Londonski sjever. Tamo, sa visim standardom zivjenja, manje kriminala, vise otvorenog prostora i povoljnim kucama koje su ljepse i jeftinje od siromasnog istoka, zajednica se masovno pocela selit. Na kraju 90ih vecina Jevreja zivi na sjeveru gdje se i dan danas krecu.
Danasnji Jevreji/Zidovi u Londonu kao i u cjeloj Britaniji zive zajednicki u miru sa svojim susjedima. Preko pola stanovnistva se osjeca British, su otvorenog misljenja prema drugim kulturama i aktivno sudjeluju u poboljsavanju kvalitete zivota gradjana ove zemlje.
Engleska, sa svojom tradicijom otvorenosti prema svijetu, je pokazala ljudima svih naroda i religija toplinu i postovanje kroz stoljeca. I uzvrat je dobila svoju slavu u trgovini, pravu i socijalnoj skrbi. Jevrejska zajednica u UK je pridonjela i stvarala posao bas u korist takvoj slavi.
Novija generacija pridoslica, poput nasih iz exYU gleda UK kao novi dom, idu na Shabbat, i probaju se ukljucit u clanstvo institucija, shula, i drugih Jewish ustanova. Studenti podprilicno su clanovi svoih lokalnih Jewish Societies (J.Soc’s) ili se druze na sastancima i partijima popularnog UJS’s (Union of jewish Students for UK + Ireland). Poslovni ljudi tako isto se okupljaju u sinagogama ili ustanovama zidovskih pokreta poput; Tribe (United Synagogue), Marom (Mazorti Movement), Reform Chavurah (Reform Judaism) i Tent (Liberal Judaism), plus mnogih drugih!!
Jevreji sa Balkana su rastrkani kroz metropolu ali ih ovako mozes naci malo vise po mjestima kao: Wembley, Stanmore, Holland Park, Maida Vale, cak i u Kensingtonu!!
|
The First Photo is of Bevis Marks Synagogue, which is Spanish and Portuguese
synagogue and also the oldest in Britain.
ova sinagoga je mini-kopija amsterdamske koja je u 17. veku postala model za celu sefardsko-portugalsku dijasporu na zapadu - isti interijer u malom je ponovljen i u sefardskoj sinagogi u Newportu, RI, USA |
|
Second Photo is of East London central Synagogue.
|
|
Third is a photo of Steimatzky Judaica Shop in Golders Green. |