Verber, Eugen
judaista, pisac, prevodilac, novinar, naučni radnik, glumac, dramaturg,
funkcioner u jevrejskim organizacijama
(Subotica, 25. I 1923 - Beograd, 1. I 1995)
Otac Emil, majka Tesa, rođ Braun. Otac je pripadao ortodoksnoj jevrejskoj
zajednici u Subotici.
Eugen Verber je uporedo pohađao srpsku osnovnu školu
i jevrejsku versku školu. Kao đak Trgovačke akademije
u Novom Sadu postao je član omladinske organizacije
Hašomer hacair, a uoči Drugog svetskog rata bio je
viđeniji član novosadske i vojvođanske istoimene
organizacije. Za vreme Drugog svetskog rata bio je
zatvoren u Novom Sadu. Emigrirao je u Mađarsku, odakle
je sproveden u radni logor na Istočnom frontu. Od uže
porodice rat su preživeli njegov otac i mlađi brat.
Majka i dve sestre stradale su u logoru Birkenau.
Posle rata posvetio se pozorišnojsceni i 1945. postao
član Srpskog narodnog pozorišta u Novom Sadu. U
Narodno pozorište u Sarajevu prešao je 1946, gde je
ostao do 1951. Od 1951. do 1953. radio je u Narodnom
pozorištu Bosanske krajine u Banjaluci, 1953-1961.
u Narodnom pozorištu u Nišu, a od 1961. do 1975. u
Beogradskom dramskom (Savremenom) pozorištu. Pored
toga što je glumio u više od sto pozorišnih predstava,
bio je reditelj prevodilac dramskih tekstova i
dramaturg. Osim pozorišnih, dobijao je uloge na filmu
i u televizijskim serijama.
Preveo je Kumranske rukopise, veliki deo Talmuda, napi-
sao je knjigu o Talmudu koja je doživela četiri izdanja,
Biblijske priče i brojne članke i studije iz judaistike.
Prevodio je sa mađarskog, jidiša, hebrejskog i nemačkog
jezika. Prevodio je dela Zoltana Varge, Margit Kafke,
Magde Sabo, Isaka Baševisa Singera, Šaloma Alejhema,
Geršoma Šolema i drugih. Predavao je hebrejski jezik i
književnost na univerzitetima u Beogradu i Sarajevu.
Bio je član Udruženja književnika Srbije, predsednik i
član Udruženja književnih prevodilaca (gde je nagrađen
za životno delo), srpskog PEN-centra, Svetskog naučnog
društva za jevrejske nauke i Svetskog saveza za hebrej
ski jezik i kulturu. Bio je i aktivan kulturni radnik u
jevrejskim opštinama. Učestvovao je na brojnim međuna-
rodnim kongresima hebraista i judaista u inostranstvu.
Dobitnik je nagrade „Miloš Đurić“ (1983) za prevod
Kumranskih rukopisa; nagrade Saveza jevrejskih opština
Jugoslavije iz legata „Buki Finci“ za Biblijske priče;
„Medalje Đuro Daničić“ (1990), za doprinos radu Katedre
za hebraistiku na Filološkom fakultetu u Beogradu;
Nagrade za životno delo (1993) i Srebrne plakete grada Beograda.
DRUGA VAŽNIJA DELA: Kršćanstvo prije Krista?,
Zagreb 1972; Sarajevska hagada, Sarajevo 1988; Uvod u jevrejsku veru, Beograd
1993.
VAŽNIJE ULOGE: u pozorištu - Lisandar (V. Šekspir,
San letnje noći); Dr Ninković(B. Nušić Gospođa mini-
starka); Aurel (M. Krleža, Lada); Polaček (J Ignjatović
Večiti mladoženja); na filmu - Vilijams (A. Đorđević
Jaguarov skok); Eugen Verber (D. Jovanović Protiv Kin-
ga); Trgovac (P. Đorđević Jutro); Lekar (Ž. Pavlović
Zadah tela); u televizijskim serijama - Matković(M.
Đukanović Kamiondžije); Šreder (A. Đorđević Po-
vratak otpisanih); Predsednik stambene komisije (A.
Đorđević Vrućvetar); Trgovac (D. Bajić Sivi dom).
IZVORI: JIM, f. Hemeroteka. Jugoslovenski knji-
ževnici Jevreji. Eugen Verber, k. 15; Građa Radivoja
Davidovića o Eugenu Verberu.
LITERATURA:
Mala enciklopedija Prosveta, Opšta enciklopedija I, Beograd 1978, 323;
Petar Volk, Pozorišni život u Srbiji 1944/1986, Beograd 1990;
A. Singer, Eugen Moše Verber, Književnost, 8-10, 1995, 1073-1077;
In memoriam (Eugen Verber), Bilten. Jevrejski pregled, 2, 1995, 17;
K. R., Glumac, judaista i prevodilac, Politika, 6. januar 1995, 15;
M. R. Vesnić, Jevreji na srpskoj pozorišnoj sceni tokom 19. i 20. veka, Zbornik
JIM, 7, 1997, 229;
Jaša Almuli, Živi i mrtvi, Beograd 2002, 341-352.
T. Spasojević
ЗНАМЕНИТИ Јевреји Србије : биографски лексикон / [уредник
Александар Гаон]. -
Београд : Савез јеврејских општина Србије, 2011 (Батајница : Спринт). - 278
стр. : илустр. ; 24 cm
